بیوپسی یا نمونه برداری
مرکز تخصصیبیوپسی آرینا
اگر به دستور پزشک لازم است بهصورت تخصصی برای انجام یک یا چند مورد از انواع بیوپسی اقدام کنید؛ کادر پزشکی حرفهای حاضر در مرکز تصویربرداری آرینا میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند.
این مرکز علاوهبر تجهیزات مورد نیاز برای نمونه برداری، مجهز به دستگاههای تصویربرداری سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی و غیره برای هدایت دقیق این روش و کاهش عوارض آن نیز است.
بیوپسی یا نمونه برداری چیست؟
در برخی موارد، پزشک ممکن است برای کمک به تشخیص بیماری یا شناسایی سرطان نیاز به نمونهای از بافت یا سلولهای شما داشته باشد. در این شرایط، بیوپسی، نمونه برداری یا بافتبرداری انجام میشود. سپس نمونه بهدستآمده از بافت، سلولها یا مایعات بدن به آزمایشگاه پاتولوژی یا آسیبشناسی ارسال میشود.
پاتولوژیست قابلیت آن را دارد که با رنگآمیزیهای مختلف و مشاهده بافت زیر میکروسکوپ، هرگونه ناهنجاری را گزارش دهد. اگرچه ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما تجربه نشان داده است که انواع بیوپسی بدون درد و کم خطر هستند.
بیوپسی چه کاربردهایی دارد؟
اگر درگیر علائمی شدهاید که مرتبط با بروز تومور یا سرطان هستند، معمولاً پزشک در کنار آزمایشهای دیگر، بیوپسی را نیز تجویز میکند. تستهای تصویربرداری مانند سی تی اسکن و عکسبرداری با اشعه ایکس میتوانند به شناسایی مناطق مشکوک کمک کنند. اما نمیتوانند مانند نمونه برداری بین سلولهای سرطانی و غیرسرطانی تمایز قائل شوند.
البته همیشه با شنیدن اصطلاح بیوپسی نباید ذهن شما به سمت ابتلا به سرطان برود. چراکه این روش برای تشخیص بسیاری از شرایط پزشکی مانند موارد زیر نیز کارایی دارد:
- اختلالات التهابی مانند التهاب کلیهها (نفریت) یا کبد (هپاتیت)
- عفونتها مانند سل
- اختلالات ایمنی مانند پانکراتیت مزمن
- بیماری زخم معده
- اندومتریوز
در نتیجه پزشکان میتوانند بررسی کنند که آیا ناهنجاریهای بدن مانند انواع ضایعه، خال، عفونت یا التهاب ناشی از سرطان هستند یا سایر شرایط.
به عنوان مثال، اگر خانمی تودهای در سینه داشته باشد، پس از آنکه آزمایش تصویربرداری وجود توده را تایید کرد. بیوپسی تنها راه ممکن برای تعیین این مسئله است که این توده ناشی از سرطان سینه است یا در اثر بیماری غیرسرطانی مانند فیبروز پلیکیستیک بروز کرده است.
انواع بیوپسی
نمونه برداری را میتوان به روشهای مختلفی انجام داد. اصولاً پزشک طبق وضعیت شما و ناحیهای از بدن که نیاز به بررسی دقیقتر دارد، نوع مورد استفاده را انتخاب میکند. بر این اساس، انواع بیوپسی شامل موارد زیر هستند.
بیوپسی با روش آندوسکوپی
این روش معمولاً برای بافتبرداری از داخل بدن و جمعآوری نمونه از مکانهایی مانند کلیه، مثانه، روده بزرگ یا ریه استفاده میشود. در طی آن، پزشک یک لوله نازک قابل انعطاف به نام آندوسکوپ را از طریق یک سوراخ کوچک وارد بدن میکند.
آندوسکوپ دارای یک دوربین کوچک و یک منبع نور در انتهای خود است. همچنین قابلیت آن را دارد که ابزارهای جراحی کوچک را در داخل بدن هدایت کند. بدینشکل، به کمک تصاویر تولیدشده توسط دوربین روی مانیتور مقابل پزشک، نمونه برداری انجام میشود.
نمونه برداری از مغز استخوان
در داخل برخی از استخوانهای بزرگ، مانند لگن یا ران پا، یک ماده اسفنجیشکل به نام مغز استخوان وجود دارد که سلولهای خونی را تولید میکند. اگر پزشک مشکوک به وجود مشکلاتی در خون مانند لوسمی، کم خونی یا عفونت شود، ممکن است نیاز به بافتبرداری مغز استخوان باشد.
این آزمایش همچنین برای ارزیابی اینکه آیا سلولهای سرطانی از قسمت دیگری از بدن به استخوانهای شما گسترش یافتهاند یا خیر نیز استفاده میشود. مغز استخوان با استفاده از یک سوزن بلند که در استخوان لگن شما وارد میشود قابل برداشت است. ازآنجاییکه داخل استخوان را نمیتوان بی حس کرد، برخی از بیماران در طول این روش احساس درد مبهمی میکنند.
بافتبرداری مخروطی
این روش که با عنوان کونیزاسیون یا بیوپسی با چاقوی سرد نیز شناخته میشود، اغلب برای برداشتن بافت غیرطبیعی از دهانه رحم انجام میشود. بدینشکل، پزشک میتواند سرطان دهانه رحم یا دیسپلازی دهانه رحم که میتواند منجر به سرطان شود را تشخیص دهد.
بیوپسی باز برشی یا اکسیزیونال
این روش اغلب زمانی انجام میشود که نیاز به دسترسی به بخش وسیعتر از بافت مشکوک در مناطقی مانند پوست، قفسه سینه یا شکم باشد. برای انجام آن از چاقوی جراحی استفاده میشود.
اگر کل بافت مشکوک یا تومور برداشته شود، بیوپسی اکسیزیونال نامیده میشود. اما اگر تنها بخشی از تومور برداشته شود، بیوپسی برشی نامیده میشود.
نمونه برداری مایع
این روش برای نمونه برداری از خون، بهمنظور شناسایی نشانههای سلولهای سرطانی یا DNA سلولهای سرطانی انجام میشود.
بیوپسیهای سوزنی
اصولا برای جمعآوری نمونههایی از پوست یا هر بافتیکه بهراحتی در زیر پوست قابل دسترس است انجام میشود. انواع مختلف بافت برداری سوزنی وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:
- بیوپسی با سوزن هستهای. از یک سوزن توخالی با اندازه متوسط برای استخراج بافت به شکل یک استوانه استفاده میکند.
- با سوزن ظریف. از یک سوزن نازک استفاده میکند که به سرنگ متصل شده است. این کار اجازه میدهد تا مایعات و سلول از محل مورد نظر بیرون کشیده شوند. معمولاً برای بافتبرداری از غدد لنفاوی بزرگشده و تومورهای پستان و تیروئید انجام میشود.
پانچ بیوپسی
در این روش از دستگاه خاصی مانند پانچ که قابلیت ایجاد سوراخ در سطح پوست دارد استفاده میشود. معمولاً برای برداشتن بافت از دِرم، اپیدرم و اولین لایههای زیر پوست (مانند چربی) که ممکن است سرطانی باشند استفاده میشود.
مراقبتهای قبل از نمونه برداری
انواع بافتبرداری ممکن است نیاز به آمادهسازی روده، مصرف مایعات زیاد، ناشتا بودن و غیره داشته باشند. بههمیندلیل، پزشک از قبل یک دستورالعمل کامل به شما ارائه میدهد. ممکن است لازم باشد قبل از انجام این روش مصرف برخی داروها مانند آسپرین را متوقف کنید.
اگر باردار هستید، بیماری زمینهای دارید یا دارو مصرف میکنید، از قبل به پزشک خود اطلاع دهید.
نحوه انجام نمونه برداری از بافتها
اصولا بافتبرداری در مطب یا در حین عمل جراحی انجام میشود. پزشک بعد از بیحسی موضعی یا عمومی و ضدعفونی کردن محل مورد نظر، طبق روشهای ذکرشده در بخش قبل، برای انجام هر یک از موارد اقدام میکند.
مراقبتهای لازم بعد از بیوپسی چیست؟
افرادیکه بیحسی موضعی دریافت کردهاند، میتوانند پس از انجام این روش به خانه بروند. اما افرادیکه بیهوشی عمومی داشتند، اغلب یک شب در بیمارستان بستری میشوند.
پزشک به شما آموزش میدهد که چگونه در منزل محل دریافت نمونه را تمیز نگهدارید. همچنین توصیه میکند که تا چند روز فعالیت بدنی شدید نداشته باشید. سیگار نکشید و الکل مصرف نکنید.
دریافت نتایج از آزمایشگاه ممکن است از چند روز تا هفته طول بکشد. پس از رسیدن نتایج، پزشک ممکن است با شما تماس بگیرد تا با هم صحبت کنید. اگر نتایج علائم سرطان را نشان دادند، پزشک شما باید بتواند طبق دادههای ذکرشده نوع و مرحله سرطان را تشخیص دهد و سپس روش درمانی مناسب را تعیین کند.
آیا بیوپسی خطرناک است؟
هر عمل پزشکی که شامل شکستن اولین سد دفاعی بدن یعنی پوست باشد، خطر خونریزی، درد، تورم، کبودی یا حتی عفونت را به همراه دارد. با این حال، ازآنجاییکه در طی بافتبرداری برش کوچکی ایجاد میشود، بهخصوص در نمونه برداریهای سوزنی، خطر بروز این عوارض بسیار کمتر است.
برای کاهش خطرات این روش، نمونه برداری را حتماً نزد بهترین بیمارستان و کلینیکها و مجربترین پزشکها انجام دهید.
عوارض احتمالی بیوپسی
اگرچه عوارض بیوپسی مانند خونریزی، عفونت و ماندن جای زخم نادر هستند، اما ممکن است رخ دهند. بههمیندلیل، توصیه میکنیم در صورت مواجهه با علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی و درد مداوم
- خروج ترشحات سفید یا زردرنگ از محل نمونه برداری
- تب بالا
خدمات مرکز بیوپسی آرینا
- بیوپسی پوست
- بیوپسی رحم
- بافت برداری پروستات
- نمونه برداری کبد
- بیوپسی کلیه
- بیوپسی ریه
- نمونه برداری استخوان
- معده یا روده
- بیوپسی پستان
- نمونه برداری قلب